اریک برویر: معاون مدیر و عضو ارشد پروژه مسائل هسته ای در مرکز بین المللی مطالعات استراتژیک است.

اندیشکده آمریکایی « مرکز بین المللی مطالعات استراتژیک» در تحلیلی به قلم « اریک برویر» به تبیین و بررسی برنامه هسته ای ایران و پیامدهای آن بر سیاستگذاری آمریکا پرداخته است که در بخش ذیل به نکات و گزاره های اصلی آن اشاره خواهیم کرد:

بهترین گزینه این است که به سرعت مذاکرات را برای احیای برجام به پایان برسانیم یا در غیر این صورت ، به یک توافق موقت برسیم که فعالیت های ایران را در حوزه غنی سازی، ماشین های سانترفیوژ و تحقیقات فلزات اورانیوم محدود می کند. این امر مانع از رسیدن برنامه ایران به نقطه ای می شود که منافع عدم اشاعه را از بین می برد.

ایالات متحده نمی تواند به مفروضات قدیمی خود در مورد چگونگی دستیابی ایران به تولید سلاح هسته ای و نحوه تشخیص و جلوگیری از آن تکیه کند. امید برای بازگرداندن یک بازه زمانی یک ساله-یا افزایش مدت زمان حتی بیشتر به عنوان بخشی از یک توافق طولانی تر و قوی تر-ممکن است غیرقابل دستیابی باشد. در نتیجه ، ایالات متحده باید در آینده ای نزدیک با بازه های زمانی کوتاه تری از گریز هسته ای ایران ، مبارزه کند. از نظر دیپلماسی ، این بدان معناست که ایالات متحده باید تمرکز خود را بر روی تشدید و در برخی موارد تدابیر نظارت دائمی تقویت شده متمرکز کند که به جامعه بین المللی اطمینان دهد که به سرعت گریز هسته ای را تشخیص می دهد.

ایالات متحده برای جلوگیری از تبدیل ایران به آستانه هسته ای باید به اقدامات زیر مبادرت ورزد.

• جمع آوری اطلاعات در مورد برنامه هسته ای توسط ایالات متحده و متحدانش: کاهش دسترسی آژانس بین المللی انرژی اتمی و کاهش زمان بازدارندگی ، ایالات متحده را ملزم می کند تا برای آگاهی نسبت به عملیات مخفیانه ایران، به دستگاه های اطلاعاتی خود و شرکایش تکیه کند.گفتگوی رهبران اطلاعاتی ، سیاست گذاران و کنگره باید مستمر و روشن باشد که ایالات متحده در شناسایی تلاش های تسلیحات هسته ای ایران چه کارهایی می تواند و نمی تواند انجام دهد.
• باز گذاشتن درهای دیپلماتیک: این مزیت قابل ملاحظه و ریسک کمی برای ایالات متحده وجود دارد که تمایل خود را برای ملاقات با ایران در هر کجا و هر زمان برای از سرگیری دیپلماسی و تلاش برای دستیابی به توافق حفظ کند. در صورت انتخاب ایالات متحده برای افزایش فشارهای اقتصادی و دیپلماتیک علیه ایران ، باز ماندن این در از اهمیت بیشتری برخوردار است. ایالات متحده و ایران به یک خروجی دیپلماتیک نیاز خواهند داشت. آمادگی ایالات متحده برای ملاقات با ایران همچنین به حفظ متحدان در کنار آن کمک می کند.
• در مورد جایگزین های برجام، انعطاف پذیر باشید. اگر ایالات متحده یا ایران به این نتیجه برسند که برجام دیگر منافع آن را تامین نمی کند ، این بدان معنا نیست که تلاش برای یافتن راه حل دیپلماتیک باید متوقف شود. دستیابی به توافق جدید به خصوص پس از فروپاشی برجام فوق العاده دشوار خواهد بود؛ اما ایالات متحده همچنان علاقمند به محدود کردن برنامه ایران است و ایران همچنان تمایل به لغو تحریم ها و اجتناب از حمله نظامی دارد ، که نشان می دهد ممکن است نوعی توافق امکان پذیر باشد.
• عمداً در مورد میزان تاخیر هسته ای ایران و پیامدهای این تأخیر فکر کنید. اگر یک دهه پیش یا بیشتر از کارشناسان امنیت ملی نظرسنجی کرده باشید ، احتمالاً تعداد کمی تصور می کنند که ایران بدون واکنش نظامی قادر خواهد بود تا ۶۰ درصد غنی سازی کند. با این حال ما اینجا هستیم. این بدان معنا نیست که ایالات متحده یا اسرائیل باید برای جلوگیری از آن حمله نظامی انجام می دادند با بهبود قابلیت های ایران ، برای ایالات متحده و متحدانش مهم است که پیشاپیش بیندیشند که واقعاً چه سطحی از توان ایران تهدیدی غیرقابل قبول است. این شامل پیشرفت در برنامه موشکی ایران و توسعه فناوری های پیشرفته وسایل نقلیه پرتاب کننده فضایی است که برخی از آنها را می توان برای موشک های بالستیک قاره پیما (ICBM) استفاده کرد. به همین ترتیب ، واشنگتن باید به چگونگی تفکر کشورهایی مانند عربستان سعودی ، امارات متحده عربی ، مصر و ترکیه در مورد پیشرفت هسته ای ایران ، خطرات سلاح هسته ای و واکنش آنها نسبت به نحوه رویکرد ایالات متحده در قبال برنامه ایران توجه داشته باشد.
• خطرات حمله نظامی علیه برنامه هسته ای ایران بی اهمیت نیست: ایران به احتمال زیاد علیه آمریکا یا متحدانش در منطقه تلافی خواهد کرد و درگیری ها می تواند به جنگی گسترده دامن بزند. ایران همچنین ممکن است از NPT خارج شود و برنامه هسته ای خود را به صورت پنهان و دور از بازرسان بین المللی بازسازی کند. اما به صراحت می گویم ، این خطرات – که ایالات متحده می تواند برخی از آنها را کاهش دهد – ممکن است برای جلوگیری از دستیابی ایران به آستانه سلاح هسته ای در شرایط خاص ارزش داشته باشد. تلاش ایران برای غنی سازی تا ۹۰ درصد ، تصمیم تهران برای بیرون راندن همه بازرسان و حذف تجهیزات نظارتی یا کشف یک سایت غنی سازی مخفی به اندازه کافی پیشرفته همه دلایل خوبی برای استفاده از مکانیزم زور می باشد.