شاید یکی از جاذبه های نسل جدید و همچنین بازار، مساله مد و فشن باشد. خوب است بدانیم در این باره نیز گرایش حقوقی مشخصی تحت عنوان حقوق مد و فشن وجود دارد.

با فراگیر شدن صنعت مد در سالیان اخیر همین بس که تقریبا در تمام جهان، نامی از برندهای گوناگون به چشم و گوش آشنا شده است. از سوی دیگر طراحی مد تا آنجا گسترش یافته که در هر صنعتی همچون لوازم الکترونیکی، تلفن های همراه، مبلمان و خودرو نیز یافت می شود.

این حجم وسیع فعالیت علاوه بر در نظر گرفتن ملزومات فرهنگی و صنعتی، نیازمند قاعده مندی حقوقی برای نظم دهی قراردادها و شاکله های مورد توجه تولید کنندگان و مشتریان است. امروزه با تدریس قواعد حقوقی مرتبط با مد و تاسیس گرایش های مقطع ارشد در این زمینه در دانشگاه های نیویورک، یشیوا و فوردهام در شهر نیویورک، اندکی این خلاء قانونی و گردآوری قواعد متناظر در دانشگاه های مهم ترین شهر تولید کننده البسه و مد در دنیا برطرف شده است.

این مهم علاوه بر بیان قوانین بین المللی، نیازمند فعالیت موثر و مستمر انجمن های ذیربط است. در شهر نیویورک که تقریبا تمامی برندهای نام آشنای جهان، فروشگاه اصلی شان را در محله منهتن بنیان نهاده اند، انجمن هایی همچون شورای طراحان مد آمریکا و انجمن پوشاک و کفش در راستای تکوین این قوانین گام های مستمری را برداشته اند و با پیشرفت این صنعت آن ها را روزآوری می کنند.

از سوی دیگر در برخی از کانون های وکالتی همچون کانون وکلای ایالت نیویورک، کمیته حقوق مد با اجتماع وکلای مرتبط با این صنعت، به غنای این گستره و نظارت بر اجرای صحیح قواعد نظارت دارد.

هدف اولیه حقوق مد، تهیه و تدوین تمامی قواعد مرتبط با این صنعت از بدو شکل گیری یک شرکت نوپا تا تبدیل شدن آن به یک ابر شرکت بین المللی است.

نخستین موضوع حقوقی که به ذهن هر کسی پس از عنوان این تخصص در ارتباط با فعالیت های شرکت های مد محور می رسد، حفاظت آنها در خصوص مالکیت معنوی به خصوص نام تجاری، لوگو و سایر اقلام نماسازی است. مشتریان برندهای نام آشنا، مترصد خرید نام تجاری شناخته شده ای هستند که رویت پذیر باشد تا مخاطب با یک نگاه، ارزش های آن را درک کند.

از سوی دیگر؛ صنعت مد، آکنده از تقلید و تقلب است. این امر صاحبان این صنایع را وادار می کند تا اهتمام بیشتری برای حفاظت از ایده هایشان به خرج دهند. هر چند که آنها نیز می دانند رقبا به طرز اجتناب ناپذیری مشغول رصد تولیداتشان و کپی برداری از آن ها هستند.

حقوق مالکیت معنوی در این گرایش این امکان را به شرکت های مذکور می دهد که از خود در برابر این نوع از تخلف ها حمایت کنند، هرچند که این حمایت ها هنوز هم بسیار ناچیزند. به عنوان مثال در ایالات متحده، حقوق مالکیت معنوی از صنعت مد در مواردی چون لوگو، تصاویر، طرح های چاپ شده بر روی پارچه ها، طراحی جواهرات، پارچه های خاص و مواد نوآورانه محافظت می کند اما این قوانین به صورت کلی نمی تواند از طراحی مد هم حمایت داشته باشد.

در این راستا، می توان از قوانینی که جهت توسعه حقوق طراحان در ایالات متحده است، استفاده یا الگو برداری کرد. از سوی دیگر، یکی از مهمترین خصایص بازار مد امروز دنیا، توجه ویژه به صدور مجوز به سایر کشورها برای تهیه و تولید طرح های گردآوری شده است.

در قراردادهای مشارکت در تولید و اعطای لیسانس، صاحب مالکیت معنوی طرح و برند، توافق می کند که طرف دوم، وظیفه تولید را با دقت و کیفیت مد نظر شرکت مادر، بر عهده داشته باشد.

همان طور که از نگاهتان گذشت، این گرایش از حقوق در برگیرنده عناوین مختلفی از شاخه های حقوقی است که می توانند در یک گرایش تحت عنوان حقوق مد تعریف و تدریس شوند و علاقه مندان می توانند با جستجوی بیشتر نسبت به محتوا و منابع نیز اشراف یابند.