دیدگاه شهروندان آمریکا پیرامون برجام، تحریم‌ها و ساخت سلاح اتمی توسط ایران
۲۲ دی ۱۴۰۰
تیک‌تاک هسته‌ای و افکار عمومی آمریکا، دیپلماسی با ایران را ترجیح می‌دهند
۲۲ دی ۱۴۰۰
دیدگاه شهروندان آمریکا پیرامون برجام، تحریم‌ها و ساخت سلاح اتمی توسط ایران
۲۲ دی ۱۴۰۰
تیک‌تاک هسته‌ای و افکار عمومی آمریکا، دیپلماسی با ایران را ترجیح می‌دهند
۲۲ دی ۱۴۰۰

توافق کمتر در ازای بیشتر، بدترین توافق است

تاریخ انتشار گزارش: ۸ نوامبر ۲۰۲۱

نویسنده: Mark Dubowitz and Jacob Nagel

مارک دووبیتز: مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسی‌، موسسه سیاست غیر حزبی مستقر در واشینگتن دی سی است. وی کارشناس ارشد برنامه هسته‌ای ایران و شبکه تهدید جهانی است و به‌طور گسترده به‌عنوان یکی از تأثیرگذاران کلیدی در شکل‌دهی به سیاست‌ها برای مقابله با تهدیدات نظام در ایران شناخته‌ شده است.

ژاکوب ناگل: عضو ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی‌ و استاد مدعو دانشکده مهندسی هوافضای تکنیون، کارمند سابق دفتر ارتش اسرائیل، وزارت دفاع و دفتر نخست‌وزیری. وی همچنین رئیس سابق شورای امنیت ملی اسرائیل و مشاور امنیت ملی بنیامین نتانیاهو بوده است.

اندیشکده آمریکایی بنیاد دفاع از دموکراسی در تحلیلی به قلم «مارک دووبیتز و ژاکوب ناگل» به تبیین و بررسی مذاکرات وین و آینده توافق هسته‌ای پرداخته است که در بخش ذیل به نکات و گزاره‌های اصلی این یادداشت اشاره خواهیم کرد

  • رهبری اسرائیل و تقریباً کل حزب جمهوری‌خواه با بازگشت به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در سال ۲۰۱۵ مخالف‌اند. بر اساس این توافق، در کمتر از یک دهه، ایران می‌تواند با یک برنامه هسته‌ای در ابعاد صنعتی با «گریز هسته‌ای» تقریباً صفر، قابلیت‌های «دزدانه‌ای» مخفی با موتور سانتریفیوژ و موشک‌های بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای ظاهر شود. لغو گسترده تحریم‌ها تحت برجام، نظام را قادر می‌سازد تا گروه‌های تروریستی را تأمین مالی و در سایر فعالیت‌های اهریمنی در منطقه شرکت کند.
  • بازگشت به برجام ۲۰۱۵ اکنون غیرممکن است. سیاست‌گذاران آمریکایی، اروپایی و اسرائیلی مجبورند گزینه‌های خود را بررسی کنند.
  • هیچ‌کدام از گزینه‌ها مناسب نیستند و بدترین آن‌ها یک توافق کوچک‌تر یا “کمتر به ازای کمتر” است، جایی که دولت بایدن با یک توافق کوتاه‌تر و ضعیف‌تر موافقت می‌کند، تنها به این امید که آن مقدمه توافق‌نامه طولانی‌تر و قوی‌تر باشد.
  • اما این طرح بسیار خطرناک است. توافق کوچک‌تر سکوی پرتاب چیزی بهتر نخواهد بود. این آخرین معامله خواهد بود. درواقع، توافق «کمتر در ازای کمتر» مساوی با کمتر برای بیشتر خواهد بود که در طی آن تهران از چند امتیاز هسته‌ای چشم‌پوشی می‌کند، اما بیشتر پیشرفت‌های مهم هسته‌ای خود، ازجمله تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته و پیشرفت‌های دیگری که از طریق نقض برجام از سال ۲۰۱۵ و معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای قبل از آن به‌دست‌آمده است را حفظ خواهد کرد.
  • این معامله در یک توافق جدید عملاً این تخلفات و نقض تعهدات را مشروعیت می‌بخشد. همین امر باعث خواهد شد تا تهران با توقف تمامی تحقیقات گذشته و کنونی درباره نقض‌های هسته‌ای ایران به تضعیف آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) ادامه دهد. درواقع این اقدام کل معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را به خطر می‌اندازد.
  • برای جلوگیری از تبدیل‌شدن ایران به یک کشور هسته‌ای آستانه، واشنگتن باید محدودیت‌های سختی را برای هر سه عنصر حیاتی برنامه تسلیحات هسته‌ای غیرقانونی ایران یعنی تولید مواد شکافت‌پذیر، تسلیحات و وسایل حمل‌ونقل اعمال کند. توافق «کمتر در ازای بیشتر» نمی‌تواند به این اهداف در همه جبهه‌ها دست یابد. این سیگنالی را به نظام ایران ارسال می‌کند که غرب به ناسازگاری ایران تن خواهد داد.
  • نویسنده در بخش پایانی یادداشت می‌نویسد: «البته اسرائیل کشوری است که بهای نهایی را خواهد پرداخت. ایران همچنان موجودیت این کشور را تهدید می‌کند. پس اسرائیلی‌ها باید نیروی نظامی یا سایر ابزارهای قهری را در نظر بگیرند. یک توافق «کمتر در ازای بیشتر»، پیگیری چنین گزینه‌هایی را دشوارتر می‌کند. اسرائیل به دلیل حملات علیه برنامه‌ای که توسط یک توافق بین‌المللی قانونی شده است، محکوم خواهد شد، حتی اگر یک برنامه ناقص مرگبار باشد.»