چرا پنجره بهسوی ایران همیشه برای بایدن باز نخواهد ماند؟
۲۵ اسفند ۱۳۹۹بایدن باید به مهار، انجماد و عقب راندن برنامه هستهای ایران اقدام کند
۲۵ اسفند ۱۳۹۹چرا رئیسجمهور بایدن باید توافقهای آبراهام را در آغوش بگیرد؟
دکترین کارتر برای سیاست خارجی امروز آمریکا چه معنایی دارد؟
تاریخ انتشار گزارش: ۲۶ فوریه ۲۰۲۱
ولی نصر در این مقاله معتقد است که سیاست فشار حداکثری دونالد ترامپ در قبال ایران ثمرات اندکی داشت. آمریکا از توافق هستهای با ایران خارج شد و دوباره تحریمهایی را علیه تهران اعمال کرد، اما این اقدامات نهتنها موجب مهار فعالیتهای این کشور نشد بلکه به سران آن جسارت بخشید تا فعالیتهای غنیسازی هستهای خود را توسعه دهند. نتیجه این امر تنش منطقهای بیشتر و افزایش خطر درگیری مستقیم بین واشنگتن و تهران بود. اکنون بیاعتمادی عمیقی بین ایران و آمریکا حاکم است و سیاست داخلی هر دو کشور، بازگشت به این توافق را دشوار میسازد. برای ماندن امیدی به نجات توافق، دولت جدید آمریکا باید گامهایی سریع بردارد.
اهم نکات و گزارههای کلیدی این مقاله:
- اولویت ایران بازگشت به وضعیت قبل از ترامپ است. تهران میخواهد واشنگتن کلیه تحریمهای جدید اعمالشده توسط دولت قبلی، ازجمله تحریمهایی که مانع فروش نفت ایران و دسترسی به سیستم مالی بینالمللی است را لغو کند. بااینحال واشنگتن قبل از هر اقدامی میخواهد مطمئن شود که تهران دوباره به روند اجرای محدودیتهای هستهایاش باز میگردد.
- برخی از نهادهای سیاست خارجی آمریکا و اروپا معتقدند که واشنگتن باید قبل از پیوستن مجدد به توافق، برای پیروی کامل یا حتی کسب امتیازات بیشتر بر تهران فشار آورد. اکنون واشنگتن ممکن است وسوسه شود که میتواند برای کسب مزیتهای بیشتر بر تهران فشار آورد. با این وجود تأخیر در احیای برجام فقط باعث میشود دست بایدن خالیتر شود و توافقنامه ۲۰۱۵ در معرض نابودی کامل قرار گیرد.
- فشارهای فزاینده اقتصادی آمریکا و ترورها فقط موضع اصولگرایان در ایران را تقویت کرده است. بدون شک این اقدامات همزمان با تقویت مواضع اصولگرایان، جناح معتدل را که حامی تعامل و دیپلماسی محسوب میشود به حاشیه برده است.
- بایدن باید سریع و به صورت کامل به برجام برگردد. او سپس در یک فضای آرام تر، میتواند در اقدامی هماهنگ، کاهش تحریمها را همزمان با انجام تعهدات توسط ایران انجام دهد. این اقدام همزمان میتواند باعث جلوگیری از بحران بزرگتر شود. بایدن همزمان با اعلام مجدد بازگشت به تعهدات خود به برجام، باید اقدامات یکجانبهای را که باعث بهبود معیشت و رفاه ایرانیان میشود، اعلام کند، اقدامی که حمایت مردمی ایران از تعامل سازنده با ایالاتمتحده را احیا خواهد کرد. ازجمله اقدامات اعتمادسازی که بایدن باید انجام دهد رفع محدودیتهای ویزا در مورد ایرانیان، ارائه معافیت برای فروش نفت ایران، آزاد کردن برخی از وجوه ایران در بانکهای آسیایی و چراغ سبز به صندوق بینالمللی پول برای تصویب وام اضطراری ۵ میلیارد دلاری برای ایران برای مبارزه با کرونا است.
نویسنده در بخش پایانی مقاله بر این اعتقاد است بازگشت سریع به توافق هستهای بدون خطر نیست. دولت بایدن با مخالفت شدیدی در کنگره روبرو خواهد شد، بهویژه اگر ایران نتواند بهسرعت اقدام متقابل برای بازگشت به تعهدات انجام بدهد؛ اما نابودی برجام خطر بسیار بیشتری را برای خلق یک بحران تمامعیار در خاورمیانه در بردارد. وقتی دیپلماسی از روی میز حذف شود، ایران و ایالاتمتحده به درگیری نظامی کشانده خواهند شد که نه طالب آن هستند و نه از عهدهاش برمیآیند.