تجربه خرید خودرو در نیویورک
۳ اسفند ۱۳۹۹گفتگوی هستهای آینده ایران: گشایش و موانع
۳ اسفند ۱۳۹۹آیا احیای توافق هستهای با ایران میتواند گفتگوی امنیتی منطقهای جدیدی ایجاد کند؟
تاریخ انتشار گزارش: زمستان ۲۰۲۱
«دالیا داسا کای» در این گزارش به بررسی تأثیر و پیامد احیای توافق هستهای بر گفتگوی امنیتی منطقهای پرداخته است.
چندین دهه درگیری همراه با کاهش وابستگی ایالاتمتحده به نفت، ضرورت فزاینده رقابت با چین و روسیه، اشتهای ایالاتمتحده آمریکا برای تداوم مداخله و تعامل در منطقه خاورمیانه را کاهش داده است.
دولت بایدن میداند که آغاز گفتگوی پایدار منطقهای برای تنشزدایی بسیار ضروری است. برای بازگشت به توافق و یک وضعیت برد – برد دیپلماتیک، دلایل بسیار خوبی وجود دارد. این امر بهویژه ازآنجا که هم ایالاتمتحده و هم ایران اولویتهای داخلی فوری دارند، صادق است و هیچیک از دو طرف مشتاق درگیری نیستند.
لغو دستور ممنوعیتهای سفر ترامپ از سوی دولت بایدن ممکن است جو مناسبی را برای گفتگوهای هستهای ایجاد کند. گامهای عملی سیاسی مانند رفع موانع ایالاتمتحده برای کمک صندوق بینالمللی پول به ایران میتواند هم اقتصاد ایران و هم چشمانداز دیپلماسی را تقویت کند.
اگرچه بایدن نمیتواند تحریمهای تحت پوشش مجازاتهای مربوط به تروریسم یا نقض حقوق بشر را لغو کند، اما بیشتر تحریمهای هستهای دولت ترامپ از طریق دستورات اجرایی قابل لغو است و نیازی به بررسی کنگره ندارد. توافق جدید با ایران ممکن است به تأیید کنگره نیاز داشته باشد و بدون شک بایدن برای تداوم آن به دنبال حمایت دو حزب است.
تصمیم ایران برای ادامه توافق حتی پس از خروج آمریکا نشان میدهد که آنها هنوز برای نجات آن ارزش قائل هستند. متحدان اروپا به مذاکره در مورد جدول زمانی بازگشت متقابل و جلب نظر آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای بررسی پای بندی آن کمک خواهد کرد.
اگر اراده سیاسی هر دو طرف برای بازگشت به توافق وجود داشته باشد، دیپلماسی خلاق میتواند این مسئله را حل کند.
ازآنجاییکه ایران همچنان به تنوع در روابط اقتصادی خود با چین ادامه میدهد، کارت کاهش و لغو تحریمها ممکن است آنچنانکه غرب تصور میکنند فریبنده نباشد.
حتی اگر ایالاتمتحده و ایران بر مشکلات خود در مورد برجام غلبه کنند، نزدیکترین شرکای منطقهای آمریکا در برابر آنها مقاومت خواهند کرد. کشورهای عربی خلیجفارس همچنان نگران مداخلات ایران در منطقه هستند و بهاحتمالزیاد از رویکرد هستهای تیم بایدن استقبال نخواهند کرد. آنها انتظار دارند که دولت جدید بهطور فعال با آنها مشورت کرده و نگرانیهای منطقهای آنها را در نظر بگیرد.
بایدن برای مقابله با چالشهای ایران از رویکرد دیپلماتیک حمایت میکند و برجام را یک توافقنامه بینالمللی موفق میداند که برنامه هستهای ایران را محدود میسازد. تیم وی معتقد است که خروج ترامپ از برجام بیش از ایران، ایالاتمتحده را منزوی کرده است. نتیجه این امر ایجاد بیثباتی بیشتر در منطقه ازجمله حمله به نیروهای آمریکایی در عراق و همچنین عقبنشینی ایران از پای بندی به تعهدات هستهای خود بوده است.