روند استیضاح در ایالات متحده آمریکا قانونی است که بر طبق قانون اساسی ایالات متحده آمریکا پیشبینی شدهاست. قانون اساسی ایالات متحده آمریکا به کنگره ایالات متحده آمریکا حق دادهاست که علیه مقامات رسمی کشور به جرم ارتکاب جرائم بزرگ و خائنانه، اقامه دعوا کرده و در صورت محکوم شدن، آنان را از کار برکنار نماید. این جرائم شامل خیانت، دریافت رشوه، جرائم سنگین اجتماعی وادای شهادت دروغ در زیرسوگند است.
استیضاح از دو طریق قابل طرح است. اول اینکه ممکن است دیوان عالی فدرال ایالات متحده آمریکا علیه یکی از مقامات رسمی کشور اعلام جرم کند و از کنگره بخواهد که فرد مزبور را به دلیل ارتکاب عمل مجرمانه استیضاح نماید. اما در شیوه دوم، کنگره خود رأساً و مستقیماً وارد عمل میشود و علیه یک مقام دولت فدرال اعلام جرم مینماید.
در هر دو شکل ابتدا باید موضوع استیضاح به تصویب اکثریت مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا برسد، سپس این مجلس از مجلس سنای ایالات متحده آمریکا درخواست میکند دادگاه تشکیل دهد و متهم را محاکمه نماید. در چنین صورتی مجلس سنا به یک دادگاه تبدیل میشود و سناتورها هر یک نقش دادستان را ایفا میکنند. در این جلسات رئیس دیوان عالی فدرال به اداره دادگاه میپردازد و متهم نیز باید در مقابل اتهامات از خود دفاع نماید. پس از شنیدن دفاعیات طرفین، اتهام به رأی گذاشته میشود و اگر اکثریت سناتورها رأی به مجرمیت بدهند، مقام دولتی از کار برکنار خواهد شد.
استیضاح صرفاً به رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا یا اعضاء کابینه محدود نمیشود و از این شیوه میتوان علیه نمایندگان مجلس، سناتورها، قضات دیوان عالی فدرال و حتی قضات دادگاههای بخش و به عبارتی هر مقام رسمی استفاده کرد و وی را به دادگاه کشاند.
فرایند برکناری رئیس جمهور در آمریکا
درخواست استیضاح رئیس جمهور توسط یکی از اعضا مجلس نمایندگان با دلایلی چون خیانت به کشور، دریافت رشوه و تخطی از قانون
بررسی درخواست استیضاح در کمیته قضایی مجلس نمایندگان و اعلام رأیگیری در صحن مجلس در صورت موافقت ۵۱ درصد اعضا کمیته قضایی
ارسال درخواست استیضاح به مجلس سنا، در صورت رأی مثبت ۵۱ درصد مجلس نمایندگان
بررسی استیضاح در مجلس سنا و شنیدن دفاعیات رئیس جمهور
رأیگیری در مجلس سنا
برکناری رئیس جمهور در صورت موافقت ۶۷ درصد سناتورها
در همین خصوص مشاهده کنید
موارد استیضاح در تاریخ ایالات متحده
ویلیام بلانت: سناتور ایالت تنسی، اتهام به دلیل در خواست غیرقانونی، ۱۴ ژانویه ۱۷۹۹.
جان پیکرینک: قاضی دادگاه بخشی از ایالت نیوهمشایر، برکنار شده در تاریخ ۱۲ مارس ۱۸۰۴.
ساموئل چیس: دستیار دیوان عالی فدرال، تبرئه شده، اول مارس ۱۸۰۵.
جیمز پک: قاضی دادگاه بخش از ایالت میسوری، تبرئه شده، ۳۱ ژانویه ۱۸۳۱.
وست هامفوریس: قاضی دادگاه بخش از ایالت تنسی، برکنار شده، ۲۶ ژوئن ۱۸۶۲.
اندرو جانسون: رئیس جمهور ایالات متحده، تبرئه شده، ۲۶ مه ۱۸۶۸.
ویلیام بالکنپ: وزیر جنگ، تبرئه شده، اول اوت ۱۸۷۶.
چارلز سوئینی: قاضی دادگاه بخش از ایالت فلوریدا، تبرئه شده، ۲۷ فوریه ۱۹۰۵.
روبرت آرچبالد: دستیار قاضی دادگاه تجاری ایالات متحده، برکنار شده در ۱۳ ژانویه ۱۹۱۳.
جورج اینگلیش: قاضی دادگاه بخش از ایالت ایلی نویز، استعفا ۴ نوامبر ۱۹۲۶، حکم اخراج.
هارولد لودبریک: قاضی دادگاه بخش از ایالت کالیفرنیا، تبرئه شده، ۲۴ ۱۹۳۳.
هالستد ریتر: قاضی دادگاه بخش از ایالت فلوریدا، برکنار شده، ۱۷ آوریل ۱۹۳۶.
هاری کلیبورن: قاضی دادگاه بخش از ایالت نوادا، برکنار شده، ۱۹ اکتبر ۱۹۸۶.
آلیس هستیگز: قاضی دادگاه بخش از ایالت فلوریدا، برکنار شده، ۲۰ اکتبر ۱۹۸۸.
والتر نیکسون: قاضی دادگاه بخش از ایالت میسی سی پی، برکنار شده، ۳ نوامبر ۱۹۸۹.
بیل کلینتون: رئیس جمهورایالات متحده، تبرئه شده، ۱۲ فوریه ۱۹۹۹.
روند استیضاح در ایالات متحده آمریکا قانونی است که بر طبق قانون اساسی ایالات متحده آمریکا پیشبینی شدهاست. قانون اساسی ایالات متحده آمریکا به کنگره ایالات متحده آمریکا حق دادهاست که علیه مقامات رسمی کشور به جرم ارتکاب جرائم بزرگ و خائنانه، اقامه دعوا کرده و در صورت محکوم شدن، آنان را از کار برکنار نماید. این جرائم شامل خیانت، دریافت رشوه، جرائم سنگین اجتماعی وادای شهادت دروغ در زیرسوگند است.
استیضاح از دو طریق قابل طرح است. اول اینکه ممکن است دیوان عالی فدرال ایالات متحده آمریکا علیه یکی از مقامات رسمی کشور اعلام جرم کند و از کنگره بخواهد که فرد مزبور را به دلیل ارتکاب عمل مجرمانه استیضاح نماید. اما در شیوه دوم، کنگره خود رأساً و مستقیماً وارد عمل میشود و علیه یک مقام دولت فدرال اعلام جرم مینماید.
در هر دو شکل ابتدا باید موضوع استیضاح به تصویب اکثریت مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا برسد، سپس این مجلس از مجلس سنای ایالات متحده آمریکا درخواست میکند دادگاه تشکیل دهد و متهم را محاکمه نماید. در چنین صورتی مجلس سنا به یک دادگاه تبدیل میشود و سناتورها هر یک نقش دادستان را ایفا میکنند. در این جلسات رئیس دیوان عالی فدرال به اداره دادگاه میپردازد و متهم نیز باید در مقابل اتهامات از خود دفاع نماید. پس از شنیدن دفاعیات طرفین، اتهام به رأی گذاشته میشود و اگر اکثریت سناتورها رأی به مجرمیت بدهند، مقام دولتی از کار برکنار خواهد شد.
استیضاح صرفاً به رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا یا اعضاء کابینه محدود نمیشود و از این شیوه میتوان علیه نمایندگان مجلس، سناتورها، قضات دیوان عالی فدرال و حتی قضات دادگاههای بخش و به عبارتی هر مقام رسمی استفاده کرد و وی را به دادگاه کشاند.
فرایند برکناری رئیس جمهور در آمریکا
درخواست استیضاح رئیس جمهور توسط یکی از اعضا مجلس نمایندگان با دلایلی چون خیانت به کشور، دریافت رشوه و تخطی از قانون
بررسی درخواست استیضاح در کمیته قضایی مجلس نمایندگان و اعلام رأیگیری در صحن مجلس در صورت موافقت ۵۱ درصد اعضا کمیته قضایی
ارسال درخواست استیضاح به مجلس سنا، در صورت رأی مثبت ۵۱ درصد مجلس نمایندگان
بررسی استیضاح در مجلس سنا و شنیدن دفاعیات رئیس جمهور
رأیگیری در مجلس سنا
برکناری رئیس جمهور در صورت موافقت ۶۷ درصد سناتورها
در همین خصوص مشاهده کنید
موارد استیضاح در تاریخ ایالات متحده
ویلیام بلانت: سناتور ایالت تنسی، اتهام به دلیل در خواست غیرقانونی، ۱۴ ژانویه ۱۷۹۹.
جان پیکرینک: قاضی دادگاه بخشی از ایالت نیوهمشایر، برکنار شده در تاریخ ۱۲ مارس ۱۸۰۴.
ساموئل چیس: دستیار دیوان عالی فدرال، تبرئه شده، اول مارس ۱۸۰۵.
جیمز پک: قاضی دادگاه بخش از ایالت میسوری، تبرئه شده، ۳۱ ژانویه ۱۸۳۱.
وست هامفوریس: قاضی دادگاه بخش از ایالت تنسی، برکنار شده، ۲۶ ژوئن ۱۸۶۲.
اندرو جانسون: رئیس جمهور ایالات متحده، تبرئه شده، ۲۶ مه ۱۸۶۸.
ویلیام بالکنپ: وزیر جنگ، تبرئه شده، اول اوت ۱۸۷۶.
چارلز سوئینی: قاضی دادگاه بخش از ایالت فلوریدا، تبرئه شده، ۲۷ فوریه ۱۹۰۵.
روبرت آرچبالد: دستیار قاضی دادگاه تجاری ایالات متحده، برکنار شده در ۱۳ ژانویه ۱۹۱۳.
جورج اینگلیش: قاضی دادگاه بخش از ایالت ایلی نویز، استعفا ۴ نوامبر ۱۹۲۶، حکم اخراج.
هارولد لودبریک: قاضی دادگاه بخش از ایالت کالیفرنیا، تبرئه شده، ۲۴ ۱۹۳۳.
هالستد ریتر: قاضی دادگاه بخش از ایالت فلوریدا، برکنار شده، ۱۷ آوریل ۱۹۳۶.
هاری کلیبورن: قاضی دادگاه بخش از ایالت نوادا، برکنار شده، ۱۹ اکتبر ۱۹۸۶.
آلیس هستیگز: قاضی دادگاه بخش از ایالت فلوریدا، برکنار شده، ۲۰ اکتبر ۱۹۸۸.
والتر نیکسون: قاضی دادگاه بخش از ایالت میسی سی پی، برکنار شده، ۳ نوامبر ۱۹۸۹.
بیل کلینتون: رئیس جمهورایالات متحده، تبرئه شده، ۱۲ فوریه ۱۹۹۹.