افزایش تنش‌های چین و آمریکا به‌احتمال‌زیاد تلاش‌های ایالات‌متحده برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران را پیچیده‌تر می‌کند. اندیشکده آمریکایی مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌الملل در تحلیلی به قلم «جان بی آلترمان» به تبیین و بررسی کنشگری چین در قبال توافق هسته‌ای پرداخته است که در بخش ذیل به نکات و گزاره‌های اصلی آن اشاره خواهیم کرد. نویسنده در این یادداشت معتقد است که نشانه‌های زیادی دریافت می‌شود که نقش چین در مذاکرات هسته‌ای ایران در حال تغییر است

• اولین مورد، دیپلماسی چین و آمریکا است. چین در کنار نارضایتی از رفتارهای واشنگتن، افول ایالات‌متحده را به سخره گرفته و تهدید می‌کند که سرپیچی از چین عواقبی خواهد داشت. همه شواهد تأیید می‌کند، زمینه گسترده همکاری چین و آمریکا در حال کمرنگ شدن است.
• مورد دوم نقض آشکار تحریم‌های آمریکا علیه ایران از سوی چین است که از دولت ترامپ شروع شد و در دولت بایدن افزایش‌یافته است. چین، نفت ایران را با نقض آشکار تحریم‌های آمریکا می‌خرد. تیم بایدن عدم اجرای سخت‌گیرانه تحریم‌ها را یک گام آرام به نشانه حسن نیت در قبال ایران و چین دانست. ایران به‌شدت به پول نقد نیاز دارد. در همین حال، چین از نفت با تخفیف بسیار بالای ایرانی‌ها بهره‌مند می‌شود. تا زمانی که مذاکرات هسته‌ای پیش می‌رود، فروش بشکه‌های نفت ارزان‌قیمت ایرانی می‌تواند به‌عنوان تسهیل‌کننده مذاکرات عمل کند.
• چین البته نگرانی جدی در مورد برنامه هسته‌ای ایران دارد، اما خرسند است که می‌تواند سوار بر تلاش‌های جهانی برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران باشد؛ اما چین هم‌زمان توافقنامه‌های خود را با ایران دنبال می‌کند و از مزیت قابل‌توجه خود نه‌تنها به دلیل نسبت اندازه اقتصاد دو کشور، بلکه از وضعیت ایزوله ایران تحت تحریم نیز استفاده می‌کند. چین حدود یک‌سوم تجارت ایران و ایران کمتر از ۱ درصد تجارت چین را به خود اختصاص داده است.
• «دولت رئیسی و طیف حامی او، نسبت به ایالات‌متحده بیش از هر زمان دیگری بی‌اعتماد هستند و چین که به‌طور فزاینده‌ای بر تضعیف قدرت و نفوذ ایالات‌متحده متمرکز است، به یک ابزار جانبی برای مقاومت ایران تبدیل می‌شود و اهداف دوگانه چین یعنی جلب رضایت ویژه ایران (که منافع اقتصادی چین را هم در بر خواهد داشت) و زیر پا گذاشتن موقعیت جهانی ایالات‌متحده را همزمان محقق می‌کند. اگر ایالات‌متحده بتواند یک راه مشترک با چین را در مورد مسائل ایران مدیریت کند، این می‌تواند به مسائل دیگر مانند تغییر اقلیم نیز تسری یابد.در غیر این صورت، بازگشت ایالات‌متحده به برجام بسیار دشوار خواهد بود، چه برسد به توافق “طولانی‌تر و قوی‌تر” که بایدن به‌عنوان هدف خود تعیین کرده است!»