دولت جدید جو بایدن در ایالات‌متحده بارها اعلام کرده در تلاش برای احیای توافق هسته‌ای ایران، به کشورهای اروپایی خواهد پیوست. در همین رابطه، مرکز مطالعات «بلفر سنتر» برای علوم و امور بین‌الملل در دانشکده کندی دانشگاه هاروارد کارشناسان ایران درباره گام‌های بعدی پرسیده که در ادامه می‌خوانید:

• هدف ایالات‌متحده باید همچنان ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و درعین‌حال، جلوگیری از یک جنگ دیگر در خاورمیانه باشد. در حال حاضر، این به معنای تلاش برای بازگشت مرحله‌به‌مرحله ایران و ایالات‌متحده به پیروی از توافق هسته‌ای است. بعدتر، هر دو طرف می‌توانند با استفاده از این اساس، راه‌هایی برای کاهش هر چه بیشتر خطر دنبال کردن احتمالی هدف تولید سلاح هسته‌ای توسط ایران، تقویت امنیت منطقه‌ای، کاهش تروریسم در منطقه و رسیدگی به سایر موضوعات مورد توجه مشترک را پیگیری کنند. اگر ایالات‌متحده و ایران بتوانند راهی برای رابطه‌ای کمتر تهاجمی و نزاع کمتر بیابند، منافع ملی هر دو بهتر تأمین خواهد شد.
• ایالات‌متحده برای قرار گرفتن در موضع قدرتمند مذاکراتی نه‌فقط در این مقطع حساس زمانی، بلکه در همه دوره‌های پیش رو، باید اتحاد با شرکا را تجدید و با ۱+۵/اتحادیه اروپا همکاری کند و به‌طور مستقیم با ایران روی طرحی برای انطباق کامل هر دو طرف به تعهدات، تعامل داشته باشد. انطباق در برابر انطباق و احیای قوی‌ترین رژیم بازرسی و نظارتی جهان، می‌تواند زمان و فضای کلیدی برای شکل دادن به فضای مذاکره پس از عقب‌نشینی‌های مهم دیپلماتیک سال‌های اخیر را فراهم آورد. چنین رویکردی چشم‌انداز تأثیرگذاری بر روند تصمیم‌گیری در ایران به شیوه‌ای که به‌طور مطلوب‌تری با منافع امنیت ملی ایالات‌متحده همخوانی داشته باشد، چه در رابطه با اهداف بیشتر هسته‌ای و چه اهداف غیرهسته‌ای را تقویت می‌کند.

• ایالات‌متحده باید خیلی سریع از طریق رویکرد انطباق در برابر انطباق، درصدد یک بازگشت بی‌دردسر به توافق هسته‌ای برآید چون تنها در این شرایط است که می‌تواند از پیشرفت سریع ایران در برنامه هسته‌ای جلوگیری کند. چنین اقدامی اهرم فشار ایالات‌متحده را تضعیف نمی‌کند، بلکه باعث تقویت آن می‌شود و این امکان را برای ایالات‌متحده فراهم می‌آورد تا ساعت پیشرفت هسته‌ای ایران را متوقف کند، احتمال رویارویی نظامی بین ایران و اسرائیل یا ایالات‌متحده را کاهش و تلاش‌های چندجانبه دیپلماتیک را احیا کند. از همه مهمتر، بازگشت به توافق هسته‌ای زمان بیشتری را برای توافق‌های بعدی بر سر موضوعات منطقه‌ای و سایر زمینه‌های مورد اختلاف فراهم می‌آورد. این موضوعات برای منافع امنیتی ایالات‌متحده و شرکای منطقه‌ای آن اهمیت حیاتی دارد و تا زمانی که برجام احیا نشود، بعید است که ایران با مذاکره درباره آنها موافقت کند.

این مقاله در بخش پایانی بر این تأکید دارد که هر دو طرف باید در یک بازه ۶۰ روزه به شرایط پیش از خروج ترامپ از توافق هسته‌ای برگردند. عقب‌نشینی‌های مداوم از توافق چالش‌های بزرگ‌تری را شامل می‌شود که ازجمله آنها می‌توان به خودداری ایران از ارائه کامل و صحیح دسترسی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اشاره کرد. مسئله دسترسی آژانس به سایت‌ها و پرونده هسته‌ای ایران هیچ ارتباطی به مسائل مهم و حائز اهمیت نادیده گرفته شده در برجام همچون محدودیت در موشک‌های ایران و کانال نظارت بر واردات و رویکرد شدیداللحن دولت ترامپ ندارد و با استفاده از سازوکارهای انطباق بر توافق برای موفقیت برجام کافی است.