قسمت ۲۳ مجموعه آموزشی تاریخ آمریکا ؛ اقتصاد صنعتی
۲۵ دی ۱۳۹۹تأثیرگذاران اصلی خاورمیانه بر سیاست آمریکا در قبال ایران و پیامدهای آن بر انگلیس
۲۵ دی ۱۳۹۹عضویت مجدد در توافق هستهای ایران؛ خیلی آسان نیست
تاریخ انتشار گزارش: ۱۵ ژانویه ۲۰۲۱
«برایان برتول» در این گزارش بر این تأکید دارد باوجود اینکه دولت بایدن بر بازگشت مجدد آمریکا به برجام تأکید میکند اما در عرصه واقعیت؛ بازگشت آمریکا به توافق هستهای با چالش و دشواریهای اساسی روبرو است.
ایالاتمتحده آمریکا به دلایل مختلف ازجمله توسعه برنامه هستهای، حمایت از تروریسم، توسعه موشکهای بالستیک و تسلیحات کشتارجمعی، نقض حقوق بشر و فعالیتهای بیثبات کننده در خاورمیانه تحریمهای اولیه و ثانویه را علیه ایران اعمال کرده است. این مجوزها از ده ها دستورالعمل اجرایی و همچنین از قوانین خاص کنگره گرفته شدهاند. تحت این مجوزها، بیش از ۱۰۰۰ شخص و نهاد خاص مورد تحریم قرار گرفتهاند.
تیم بایدن راهی آسانتر برای لغو بسیاری از تحریمهای اعمالشده به خصوص در اواخر دولت ترامپ که با هدف ایجاد دیوار تحریمها برای بستن دستان بایدن ایجادشده پیدا خواهد کرد.
بازگشت مجدد دولت بایدن به برجام مشروط به رسیدگی به چهار حوزه تحریمی میباشد:
- تحریمهای پس از خروج دولت ترامپ از برجام (مه ۲۰۱۸) که تعهدات تحت توافق را نقض میکند.
- تحریمها از ژانویه ۲۰۱۶ تا مه ۲۰۱۸ که مطابق با تعهدات آمریکا به توافق است
- تحریمهایی که از ماه مه ۲۰۱۸ که با تعهدات آمریکا تحت برجام سازگار میباشد.
- تحریمهای غیرهستهای دولت ترامپ که باعث اخلال در اجرای مؤثر برجام است.
درحالیکه دولت بایدن وعده یک رویکرد سیاست خارجی سازگارتر نسبت به دولت ترامپ در قبال ایران را وعده داد اما بهسختی میتوان روزهای آینده را پیشبینی کرد.
آنچه مسلم است این میباشد که طرفین تمایل دارند به ترتیبات گذشته یعنی لغو تحریمها در ازای محدودیتهای هستهای بازگردند اما با توجه به چالشها و پیچیدگیها؛ ظاهر پیوستن مجدد به برجام ساده نیست.
بر خلاف امیدواریهای زیاد، زمان و شروط بازگشت مجدد به برجام مشخص نیست. ممکن است در طی چند ماه آینده طرفین به برجام بازنگردند یا اینکه ممکن است آمریکا و ایران ابتدا نیاز داشته باشند تا قبل از بازگشت کامل به برجام، گامهایی برای کاهش تنش بردارند و شرایط را برای مذاکرات کاملتر در مورد بازگشت به برجام بردارند؛
اما در این مسیر دو طرف باید نسبت به برخی ازدیگر نگرانیهای دیدگاه مشترکی داشته باشند. درمجموع بایدن و تهران برای تعامل مجدد و بازگشت به برجام با اقدام دشوار و پیچیدهای روبرو هستند.