دیگر هیچ گُلِ تازه ای بر یادبودگاهِ یازدهِ سپتامبر افشانده نمی شود؛ محرابی در آمریکا که با گلهای رز و میخک و پرچم های کوچکِ آمریکا مزین می شد اما اکنون با نرده های پلاستیکیِ موقتی محصور شده است. خیابانِ برادوی (Broadway) معروف به «بزرگراهِ روشن» اینک تاریک است. سیستمِ قطارِ شهری اکنون به تونلِ ارواح تبدیل شده است. فِری (نوعی کشتیِ مسافرتی-تفریحی)های استاتن آیلند هنوز هم از آبهای متلاطمِ بندرِ نیویورک عبور می کنند و مجسمه ی آزادی را در بیرون از لاور منهتن (بخشِ پایینیِ منهتن) پشتِ سر می گذارند، اما به ندرت مسافری بر آنها سوار است. میدانِ تایمز، که در حالتِ عادی جمعیت گرداگردِ آن موج می زد، اکنون تقریباً خالی از مردم است.

در بحبوحه ی این بلای عالم‌گیر، دیگر هیچ کس چشمِ دیدنِ دیگری را در در «تلاقی‌گاهِ دنیا» یعنی نیویورک ندارد. شهری که روزگاری به جنب‌وجوش و سرزندگی معروف بود و افتخارِ آن این بود که هیچگاه به خواب نمی رود، حالا به خوابِ زمستانی فرو رفته است. این شهر با داشتنِ مبتلایانی که از هر شهرِ دیگری در آمریکا بیشتر است، بارِ دیگر به «نقطه ی صفر» و کانونِ فاجعه تبدیل شده است، اصطلاحی که اهالیِ نیویورک هیچ علاقه ای به استعمالِ مجددِ آن نداشتند. این غافلگیریِ جنون‌آسا روزگارِ ما را زیرورو کرد، درست مثلِ یازدهِ سپتامبر.

کشورها هم مثلِ افراد خود را در شرایطِ سخت و بحرانی آشکار می سازند. در این شرایطِ اضطراری است که معلوم می شود رئیس جمهورِ مستقر چند مَرده حلّاج است. با این اوصاف، از مواجهه ی ایالاتِ متحده ی آمریکا با این مصیبتِ ملی و بین المللی چه می توان فهمید؟ آیا قانون‌گذارانِ ما در کاخِ کنگره، که سالهاست کرسی‌های قانون‌گذاری را تکیه‌فرسا کرده اند و جناح‌بازی ها آنها را افلیج کرده، در این معضل به پا خواهند خاست؟ آن شخصی که اکنون بر جای روزولت در دفترِ ریاست جمهوری نشسته چطور؛ همان کسی که خود را زیرِ عنوانِ «رئیس جمهورِ شرایطِ جنگی» پنهان ساخته است؟

از میانِ این سه سؤال، آخرینِ آنها جذابیتِ کمتری دارد، چرا که واکنشِ دونالد ترامپ کاملاً قابلِ پیش‌بینی بوده است. او هیچ تغییری نکرده، رشدی هم نکرده. نه به اشتباهاتش اذعان می کند و نه ذره ای تواضع از خود نشان می دهد.

برعکس، همه ی نشانه های بارزِ اشخاصِ پریشان احوال در او جمع است. لافهای گزاف و مضحک: همین که در این بحران از 10 نمره به خود 10 داده است. سیاسی‌سازیِ چیزهایی که نباید سیاسی شوند: همین که با کلاهی لبه‌دار که شعارِ « Keep America Great» (آمریکا را بزرگ نگه داریم) بر آن خودنمایی می‌کند، در مراکزِ کنترلِ بیماری پرسه می زند.

تحریفِ شگفت‌انگیزِ واقعیت: همین که اکنون ادعا می کند از همان ابتدا درکِ کاملی از وسعتِ این بیماریِ همه‌گیر داشته است، در حالی که هفته ها بود تهدیدِ آن را نادیده و دستِ کم می گرفت. مصداقِ دیگرش حمله ی او به رسانه های به قولِ خودش «فیک نیوز» است، به ویژه هجمه ی شدیدش به یکی از گزارشگرانِ کاخِ سفید که از او سؤال کرده بود پیامِ شما به آمریکایی هایی که ترسیده اند چیست؟ و او در پاسخ گفته بود: «به آنها می گویم  تو گزارشگرِ افتضاحی هستی.» تنگ‌نظری و کینه‌ورزیِ او: نمونه اش تمسخرِ سناتور میت رامنی به خاطرِ به قرنطینه رفتنِ‌ اوست. رامنی تنها جمهوریخواهی بود که در پایانِ جلسه ی استیضاحِ ترامپ به برکناریِ او رأی داد.

حملاتِ مکررِ او به نهادهای حکومتی که در خطِ مقدمِ مقابله با این بحران قرار دارند: صبحِ روزی که وزارتِ امورِ خارجه شدیدترین توصیه هایش را منتشر کرده و از مردمِ آمریکا خواسته بود از هرگونه سفر به خارج خودداری کنند، وی از تریبونِ رسمیِ ریاست جمهوری وزارتِ امورِ خارجه را «وزارتِ دولتِ پنهان» توصیف کرده بود. نگرانیِ او بابتِ رتبه ها، یا در این موردِ خاص، شمارِ مبتلایانِ تأیید شده: وی یک کشتی را که در حالِ پهلو گرفتن در ساحلِ غربی (West Coast) بود متوقف، و خاطرنشان کرد: «من دوست دارم بدانم این آمار و ارقام از کجا می آیند. نیازی نیست به خاطرِ یک کشتی که تقصیرِ ما نیست این آمار را دوبرابر کنیم.» ولعِ او به هیاهوی تبلیغاتی: با این ادعا که ترکیبِ دو داروی هیدروکسی کلروکین و آزیترومایسین «یکی از شفابخش ترین ترکیبات در تاریخِ پزشکی» است، با اینکه مسئولانِ حوزه ی سلامت از معرفیِ درمانهای اشتباه این همه نهی می کنند.

فقدانِ حسِ همدلی در او سبب شده تا به جای اینکه حرفهایش تسکینِ آلامِ بازماندگانِ قربانیانِ این بیماری و یا قدرشناسی و قوتِ قلبی باشد برای کسانی که در سنگرهای درمانی حضور دارند، آکنده از خودستایی و تعریف از خویش باشد. پس از سخنانِ ترامپ، مایک پنس، معاونِ وفادارِ او، که در سه سالِ گذشته سعی داشته آمریکا را تبدیل به پیونگ‌یانگی دیگر کند، معمولاً تحمیدیه ای در ستایش از او می‌سراید. شهوتِ ترامپ نسبت به تعریف و تمجید که از خودشیفتگیِ او ناشی می شود سیری‌ناپذیر به نظر می رسد. او بیش از آنکه رئیس جمهورِ شرایطِ جنگی باشد، به لوییِ چهاردهم شبیه است.

بیگانه‌ستیزیِ او نیز همواره جزءِ لاینفکِ مدلِ سیاسی-اقتصادیِ او بوده است. او بارها از این بیماری با عنوانِ «ویروسِ چینی» تعبیر کرده است، و همانطور که در آستانه ی انتخاباتِ ریاست جمهوریِ 2016 مهاجرانِ چینی و مکزیکی را در نابودساختنِ قطبِ صنعتیِ آمریکا مقصر می دانست، در آستانه ی انتخاباتِ 2020 هم پکن را عاملِ شیوعِ ویروسِ کرونا معرفی می کند.

تلاشِ او در عرصه ی اقتصاد قابلِ قبول تر از عرصه ی بهداشت و سلامت است. شوک های اقتصادیِ گذشته، به خصوص نابسامانی های سالِ 2008 درسِ عبرتی به ما داده و آن عبارت است از: «پیش به سوی عظمت» از همان ابتدا. اما در اینجا نیز رگه هایی از معرکه‌گیری های خودنمایانه ی او به چشم می خورد. او ظاهراً از آمارهای اولیه ی چندین تریلیون دلاریِ قانونِ بسته های تشویقی برآشفته است، زیرا مبلغِ هنگفتی است و هشتمین شگفتی‌سازِ اقتصادیِ دنیاست.

ترامپ، همچون دیگر هوچی‌گران و عوام‌فریبان، برای مشکلاتِ پیچیده به راهکارهای ساده متوسل می شود. او مرزِ آمریکا را به روی کسانی که به چین مسافرت کرده بودند بست، که البته با توجه به تجربه های گذشته کارِ معقولی است، اما کرونا ویروس نیازمندِ رویکردی چندجانبه و تمهیداتی بلندمدت است که ظاهراً از عهده ی ترامپ خارج است، چرا که او همیشه رئیس جمهورِ «اینجا و اکنون» بوده است و تواناییِ کافی برای رسیدگی به فوریتهای درمانی و اقتصادی را ندارد، ولو اینکه تداومِ ریاست جمهوریِ او را، خواه برای ده ماهِ باقی مانده و خواه برای یک دوره ی چهارساله ی دیگر، تحت الشعاع قرار دهد.

ریاست جمهوریِ ترامپ اکثرِ اوقات حولِ محورِ جلبِ نظراتِ مساعد می چرخیده است، حتی هنگامی که عملاً هیچ کاری از پیش نبرده است. ملاقاتِ هسته ایِ او با رهبرِ کره ی شمالی، کیم جونگ اون، یکی از مصادیقِ آن است. اما چشم‌بندی های شعبده بازی یا مهارتهای کسب‌وکار اینجا کارآمد نیست. این یک فوریتِ ملی است و همانطور که خیلی های دیگر هم متذکر شده اند، با توییت کردن و تمسخر و هیاهو پیش نمی رود. از واقعیات گریزی نیست: تعدادِ فوتی ها به شدت رو به افزایش است.

اولین درسی که ایالاتِ متحده به ما می دهد این است که خیرخواهی همچنان در این کشور ساری و جاری است.

ازخودگذشتگی و شهامتِ کسانی که در خطِ مقدمِ مبارزه با این بیماری هستند شگفت انگیز است. پرستاران، پزشکان، کادرِ درمانی و رانندگانِ آمبولانس با همان اشتیاقی به سرِ کار می روند که آتش‌نشانان برای اطفای برجهای دوقلو در حادثه ی یازدهِ سپتامبر از خود نشان می دادند. ما شاهدِ ابتکار و خلاقیتِ مدارس بوده ایم که بدونِ درنگ آموزشهای مجازی و از راهِ دورِ خود را آغاز کرده اند. شاهد بوده ایم که روحیه ی «ما می توانیم» فرشگاهها را باز، انبارها و قفسه ها را پر و توزیعِ کالاها را برقرار نگاه داشته است. به عبارتِ دیگر، اکثرِ آمریکایی ها دقیقاً همان فضایلی را از خود به نمایش گذاشته اند که در کشورهای دیگر به خاطرِ ویروس متوقف شده است.

با این حال، استثناگراییِ آمریکایی رویه ی منفی و تأسف‌برانگیزی هم دارد: صفهایی که مقابلِ اسلحه‌فروشی ها تشکیل می شود؛ افزایشِ ناگهانیِ فروشِ آنلاینِ سلاحهای گرم (فروشِ سایتی مثلِ Ammo.com 70درصد افزایش یافته است)؛ خریدِ هیجانیِ سلاحِ AR-155؛ بعضی از بنیادگرایانِ مسیحی واگیربودنِ این بیماری را قبول ندارند. یک کشیک در آرکانزاس برای اینکه ثابت کند ویروسی در کار نیست ادعا کرده است که اعضای کلیسای او آماده اند تا کفِ کلیسایش را لیس بزنند.

کسانی که در کشورهای توسعه‌یافته زندگی می کنند از خود می پرسند چرا ثروتمندترین کشورِ دنیا یک سیستمِ جامعِ سلامت و درمان ندارد. ده سال از تصویبِ اوباماکر می گذرد و بیش از 26 میلیون آمریکایی فاقدِ بیمه ی درمانی هستند.

این بحران عوضِ اینکه موجبِ اتحاد شود، نشان داد دهها سال است که آمریکای ها ورژنِ سیاسیِ فاصله گذاریِ اجتماعی را اجرا می کنند: دسته‌بندیِ گلّه‌مانندی که محافظه کاران و لیبرالها از همفکرانِ خود در سراسرِ کشور ارائه داده اند ناشی از واکنشِ نفرت‌آمیزِ آنها نسبت به هم‌وطنانی است که دیدگاههای سیاسیِ مخالف دارند. این دوگانگیِ مشهوری که در آمریکا وجود دارد نوعی قبیله‌گراییِ غیرارادیِ معمول است. این دیدگاه که آنچه درباره ی کرونا ویروس گفته می شود اغراق آمیز است در بینِ جمهوریخواهان دو برابرِ دموکراتها شایع است. سه چهارمِ جمهوریخواهان می گویند به اطلاعاتی که رئیس جمهور می دهد اعتماد دارند، حال آنکه این میزان در بینِ دموکراتها فقط 8 درصد است.

کشیشی به اسمِ جاش کینگ (Josh King) نومیدانه به واشینگتن پست گفته است: «در مناطقی از آمریکا که به لحاظِ سیاسی محافظه‌کارترند، تعطیلی به معنای مراقبتهای بهداشتی نیست، بلکه معنای لیبرالیسم می دهد.» حتی در 13 مارس، هنگامی که مرکزِ کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) پیش‌بینی کرد که ممکن است بالغ بر 214 میلیون نفر مبتلا شوند، سین دیویس (Sean Davis)، از مؤسسانِ وبسایتِ راستگرای The Federalist، اینگونه توییت زد:‌ «رسانه های سیاسیِ بزرگ از شما متنفرند، از کشور متنفرند، و دست به هرکاری می زنند تا قدرتِ سلطه بر شما را بازیابند. آیا این کار به معنای نابودیِ اقتصاد از طریقِ ایجادِ رعب و وحشت و همسو شدن با کشوری کمونیستی که شروع‌کننده ی آن بود نیست؟»

آخرین نظرسنجیِ گالوپ نیز بیانگرِ این شکاف است: 94درصدِ جمهوریخواهان از نحوه ی رسیدگیِ ترامپ به این بحران راضی اند، در حالی که در بینِ دموکراتها این میزان 27 درصد است. اما در مجموع، از هر ده آمریکایی شش نفر از آن راضی اند، که بارِ دیگر میزانِ رضایت از او را به عددِ 49 درصد رسانده است که مطابق است با بالاترین میزانِ رضایت از ریاست‌جمهوریِ او. این بحران و بحرانهای پیشین نظیرِ یازدهِ سپتامبر نشان می دهد که آمریکایی ها معمولاً پشتِ رئیس جمهورشان می ایستند، اگرچه دونالد ترامپ همچنان شخصیتی به شدت دوقطبی‌ساز است. بعد از حادثه ی یازده سپتامبر، میزانِ رضایت از جرج بوش به بالای 90 درصد رسید.

جغرافیای سیاسیِ آمریکا، با آن تقسیم بندیِ ایالتهایش به قرمز و آبی، حتی بر مواجهه ی فیزیکیِ مردمانش با این ویروس اثر گذاشته است. دموکراتها معمولاً در شهرها دورِ هم جمع می شوند، به طوری که جمعیتِ متراکم‌شان این شهرها را بلاخیز کرده است. جمهوریخواهان بیشتر تمایل دارند در مناطقِ روستایی و به صورتِ پراکنده زندگی کنند، و همین باعث شده این مناطق تا کنون آسیبِ جدی نبینند. بنابراین، بازارِ دو قطبی‌‌گری در گرماگرمِ این بیماری نیز همچنان گرم است.

خیلی از دموکراتها حکومت بر پایتختهای ایالتیِ خود را بر کاخِ سفید ترجیح می دهند. فرماندارانی همچون اندرو کومو (Andrew Cuomo) از نیویورک (که ترامپ در توییتی او را به اقداماتِ بیشتر تشویق کرده بود)، گیوین نوسام (Gavin Newsom) از کالیفرنیا (که ترامپ او را تحسین کرده بود)، و جی اینسلی (Jay Inslee) از ایالتِ واشینگتن (که ترامپ او را «مار» نامیده بود) از آن جمله اند.

نزدِ لیبرالهای آمریکا، دکتر آنتونی فائوچی (Anthony Fauci)، سرپرستِ مؤسسه ی ملیِ آلرژی و بیماری های عفونی (National Institute of Allergy and Infectious Diseases)، قهرمانِ یاغیِ زمان است. فائوچی با انتقاد از این شیوه ی مدیریتِ احساس‌محور، با تمامِ توان از حقایقِ علمی دفاع می کند. او که مکرراً اظهاراتِ دونالد ترامپ در خصوصِ جدیتِ شیوعِ این بیماری را رد کرده، حالا به عزت و احترامی همپایه ی قاضیِ لیبرالِ دیوانِ عالی، روث بیدر گینسبورگ (Ruth Bader Ginsburg) دست یافته است.