تعاریف متعددی از خانواده تاکنون ارائه شده است. با در نظر گرفتن آنچه در قسمت قبل توضیح داده شد، در کتب علمی تعریف خانواده به دو دسته سنتی و مدرن تقسیم می‌شود. این تعاریف هر کدام خصوصیاتی دارند و نمی‌توان گفت که کامل یا صحیح هستند. به نظر نگارنده این تعاریف برگرفته از مبانی تاریخی، فرهنگی، و اجتماعی غرب است و به هیج عنوان قابل بسط به ایران نیستند، هر چند تشابهاتی وجود دارد (در رابطه با تفاوت مبانی علم در شرق و غرب، توصیه میکنم کتاب "در مسیر سنت گرایی: سید حسین نصر و مسائل معاصر" اثر سید مسعود رضوی را مطالعه کنید).

خانواده در اعصار گذشته نهادی تعریف می‌شد که دارای این خصوصیات بود:

1- دو یا سه نفر که از طریق خون، ازدواج، یا فرزندخواندگی با هم مرتبط می‌شوند.
2- با هم زندگی می‌کنند.3- یک نهاد اقتصادی کوچک را تشکیل می‌دهند.
4- فرزندانی را پرورش می‌دهند.

لیکن اکنون خانواده گروهی صمیمی از دو یا تعداد بیشتری افراد است که:

1- رابطه یا روابط متعهدانه با هم دارند.
2- به نیازهای یکدیگر (و فرزندان) توجه می‌کنند.
3- فعالیت‌های مشترک و روابط عاطفی نزدیک دارند.

با مقایسه دو تعریف فوق، واضح است که مقوله ازدواج و روابط خونی که مورد تاکید مذاهب گوناگون و سنت است در تعریف مدرن مطرح نیست. رابطه متعهدانه در تعریف مدرن، شکل بزک شده همان ازدواج است اما به طور مشخص صحبتی از ازدواج با تعریف قدسی که دارد نمی‌شود. اگر هم در جوامعی مانند اروپا یا آمریکا شمالی به طور کلان صحبتی از آن می‌شود، منظور بیشتر ثبت یک قرارداد مدنی و قانونی است تا یک امر مقدس برای مشروع ساختن یک رابطه خاص. به همین صورت است قانونی شدن و ثبت ازدواج افراد همجنسگرا به عنوان یک قانون لازم الاجرا برای همه ایالت‌های آمریکا.

البته طبق مطالعات و نیز مشاهدات و تجارب شخصی اینجانب در آمریکا، نگاه مقدس به امر ازدواج در برخی ایالات جنوبی این کشور هنوز وجود دارد و به طبع خانواده هنوز از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. اما در درون همین اجتماعات، با در نظر گرفتن نژاد، سطح سواد و درآمد، و جایگاه اجتماعی افراد روابط خارج از خطوط قرمز مذهبی به وفور دیده می‌شود.

به عنوان مثال، داشتن روابط جنسی با افراد مختلف و یا هم‌خانگی که در ایران تحت عنوان "ازدواج سفید" شناخته می‌شود. به خاطر دارم که روزی در حال رانندگی در یکی از ایالت‌های جنوبی آمریکا به رادیویی گوش می‌دادم که متعلق به کلیسا بود. واعظ به صراحت به شنوندگان خود توصیه می‌کرد که اگر در چنین روابطی هستید بی‌درنگ آن را رها کنید و با این کار به دامان پرمهر خداوند باز گردید.

همین طور یک همکلاسی داشتم که مسیحی معتقدی بود و چنین رابطه‌ای را با همسر کنونی خود قبل از ازدواج تجربه کرده بود؛ زمانی که از اون پرسیدم شما چرا، پاسخ داد مسیح مرا می‌بخشد و او پیش از این تاوان گناه من را داده است!

اما از منظر کلان، با کم‌رنگ شدن اهمیت ازدواج، خانواده‌های تک والدی که در آن بیشتر زنان سرپرست خانواده هستند، رشد چشم‌گیری یافته است و از این رو خویشاوندان خیالی یا Fictive Kin در تصویر کلی ما از خانواده مدرن سهم مهمی دارند. خویشاوندان خیالی کسانی هستند که نه از طریق رابطه خونی و نه ازدواج بلکه تنها به واسطه دوستی و یا مجاورت با ما رابطه و ارتباط دارند. همه موارد ذکر شده شاید مسیری است به سوی وابستگی کمتر و دلبستگی نداشتن به خانواده.